Aktualności
Adwokat Łukasz Bielawa
Wymierzona kara nie zawsze może być zmieniona w drodze sprostowania - ważna uchwała SN
26 lipca 2018
Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów w dniu 28 czerwca 2018 r. w sprawie o sygn. akt I KZP 2/18 podjął uchwałę, zgodnie z którą sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy w treści wyroku została wpisana inna kara słownie a inna liczbą. Ze sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej Sąd nie może jednak skorzystać, gdy dokonuje merytorycznych zmian w treści wyroku. Co ważne, zdaniem SN sąd orzekający w danej sprawie, a chcący skorzystać z instytucji sprostowania musi każdorazowo ocenić dotychczasową treść wyroku, kwalifikację prawną przestępstwa, podstawy skazania oraz podstawy wymiaru kary. Z wnioskiem o podjęcie uchwały w sprawie wystąpiła I prezes Sądu Najwyższego wskazując, że w orzecznictwie SN zaistniała rozbieżność co do zagadnienia poprawiania błędów w wyrokach oraz formułując następujące pytanie: Czy za "oczywistą omyłkę pisarską" może zostać uznane uchybienie polegające na zawartej w wyroku rozbieżności w zapisie cyfrowym i słownym rozstrzygnięcia o karze lub innym środku karnym? Co ciekawe, dotychczas Sąd Najwyższy już kilkakrotnie pochylał się nad podobnymi zagadnieniami – w tym choćby w wyroku z 23 maja 2017 r. o sygn. akt III KK 186/17 czy w wyroku z dnia 27 stycznia 2016 r. o sygn. akt V KK 413/15. Sąd Najwyższy pochylając się nad omawiają kwestią wskazał, iż istnieją dwa sposoby poprawienia błędów. Pierwszy z nich został zawarty w art. 105 kpk, który brzmi:
§ 1. Oczywiste omyłki pisarskie i rachunkowe oraz w obliczeniu terminów w orzeczeniu lub zarządzeniu albo w ich uzasadnieniu można sprostować w każdym czasie.
§ 2. Sprostowania dokonuje organ, który popełnił omyłkę. Jeżeli postępowanie toczy się przed instancją odwoławczą, może ona z urzędu sprostować orzeczenie pierwszej instancji.
§ 3. Sprostowanie orzeczenia lub jego uzasadnienia następuje w drodze postanowienia, a sprostowanie zarządzenia w drodze zarządzenia.
§ 4. Na postanowienie lub zarządzenie co do sprostowania wydane w pierwszej instancji służy zażalenie.
W opinii SN art. 105 kpk winien zostać zastosowany do korekty tych rozstrzygnięć, których błędy mają oczywisty charakter. Druga metoda polega na kontroli instancyjnej, która aktualizuje się wraz z wniesieniem apelacji bądź w przypadku uprawomocnienia się wyroku, postępowania kasacyjnego lub wznowieniowego. Jak zauważył Sąd Najwyższy odmienne określenie wymiaru kary cyfrą oraz w zapisie słownym stanowi naruszenie prawa procesowego. Aby zastosować którąś z metod korekty w pierwszej kolejności należy rozważyć czy uchybienie stanowi oczywistą omyłkę pisarską i wówczas można poprzestać na jej sprostowaniu zgodnie z art. 105 kpk czy też nie - w takiej sytuacji należy skorzystać z weryfikacji instancyjnej albo dokonanej w postępowaniu kasacyjnym lub wznowieniowym. Zdaniem SN omyłka pisarska jest oczywista, gdy po dokonaniu przez Sąd analizy treści wyroku, kwalifikacji prawnej czynu zabronionego, a także podstaw skazania i wymiaru kary (ew. innego środka reakcji prawnokarnej), zostanie ustalone, że jeden z rozbieżnych sposobów wyrażenia kary odzwierciedla jej wymiar, a nadto wymiar kary był możliwy do orzeczenia na podstawie wskazanych przepisów. Z kolei za niedopuszczalne uznać należy sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej, które sprowadza się do ingerencji w merytoryczną treść wyroku, w tym choćby poprzez uzupełnienie wymiary kary czy całkowitej jej zmiany.
Konieczność doręczenia decyzji administracyjnej każdemu z małżonków oddzielnie
5 maja 2023
Co do zasady w społeczeństwie panuje przekonanie, iż działania jednego małżonka wywołują skutek również odnośnie do drugiego z nich. Wskazać jednak należy, że o ile taka sytuacja może mieć miejsce na gruncie prawa cywilnego, o tyle nie ma zastosowania w toku postępowania administracyjnego. W postępowaniu administracyjnym stronami są poszczególni małżonkowie jako...
Dodatkowe uprawnienie pracownika
25 kwietnia 2023
Z dniem 26 kwietnia 2023 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy, na mocy której zostanie dodany art. 1481. Zgodnie z tym przepisem pracownikowi w ciągu roku kalendarzowego przysługiwać będzie zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna będzie natychmiastowa obecność pracownika....
Nowe przestępstwa w Kodeksie karnym
3 kwietnia 2023
Nowelizacja Kodeksu karnego wprowadziła dwa nowe przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Zostały one uregulowane w art. 223a oraz art. 223b k.k. i są ściśle związane z ochroną funkcjonariuszy publicznych. W art. 223a k.k. zostało uregulowane przestępstwo publicznego nawoływania do udostępnienia informacji dotyczących życia prywatnego funkcjonariusza organu powołanego do...
Praca zdalna uregulowana w Kodeksie pracy
23 lutego 2023
Wraz z najnowszą nowelizacją Kodeksu pracy została uregulowana kwestia pracy zdalnej. Obecnie, zgodnie z przepisami, praca może być wykonywana nie tylko w zakładzie pracy, lecz również poza nim, a dokładnie "w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą". Mowa tu więc nie tylko o miejscu zamieszkania pracownika, lecz...
Błędy w postępowaniu karnym a naruszenie dóbr osobistych
18 września 2020
W dniu 23 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy wydał interesujące postanowienie w sprawie o sygn. akt II CSK 40/20. Wskazał w nim mianowicie, iż ewentualne nieprawidłowości, jakie miały miejsce na etapie postępowania karnego nie mogą być uznane za naruszenia dóbr osobistych. Czego dotyczyła sprawa? Otóż pewien mężczyzna domagał się, aby...