Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 kwietnia 2018 r., wydanego w sprawie o sygn. akt II OSK 235/18 społeczeństwu powinno zapewnić się udział w konsultowaniu dokumentów planistycznych poświęconych gospodarowaniu śmieciami, zaś niedopełnienie tego obowiązku uznać należy za naruszenie prawa. Czego dotyczyła sprawa? Otóż sejmik województwa mazowieckiego w dniu 19 grudnia 2016 r., w oparciu art. 18 pkt 20 ustawy o samorządzie województwa, podjął uchwałę w sprawie uchwalenia Planu gospodarki odpadami dla województwa mazowieckiego, a także w sprawie wykonania tegoż planu. Jednakże w swoim rozstrzygnięciu nadzorczym ze stycznia 2017 r. Wojewoda Mazowiecki stwierdził nieważność oby tych uchwał wskazując, iż zostały one podjęte z naruszeniem przepisów proceduralnych, w tym zwłaszcza dotyczących konsultacji społecznych. Skarżące województwo zauważyło, iż Wojewoda nie uzasadnił swojego stanowiska w sposób należyty, stąd też nie można z nim w zasadzie polemizować. Poza tym stwierdzonego przez Wojewodę naruszenia prawa nie można nazwać istotnym, wszak za takie uważa się uchybienia prowadzące do skutków, które nie mogą być zaakceptowane w demokratycznym państwie prawnym, a które wywierają wpływ na treść samej uchwały. Marszałek Województwa wystosował skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, zarzucając rozstrzygnięciu Wojewody, iż podjęte zostało z naruszeniem przepisów, ponieważ organ nadzoru wydał decyzję, mimo iż nie dysponował całym materiałem dowodowym, w oparciu o który mógł stwierdzić zgodność z prawem podjętych uchwał. Poza tym organ ten nie zawiadomił władz województwa o tym, że wszczął postępowanie nadzorcze, wskutek czego strona skarżąca nie wiedziała, jakie nieprawidłowości konkretnie stwierdził Wojewoda. A nadto sam Minister Środowiska nie miał zastrzeżeń do Planu inwestycyjnego dla województwa, tożsamego z planem, jaki został uchwalony przez sejmik. Prokurator Prokuratury Rejonowej biorąca udział w postępowaniu domagała się oddalenia skargi z uwagi na fakt, iż społeczeństwo nie zostało poinformowane o zasadach gospodarowania odpadami. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, tak jak domagała się tego prokurator, oddalił skargę samorządu województwa na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody, w którym stwierdził on nieważność uchwały w sprawie przyjęcia Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami. Jak zauważył ten Sąd, rozstrzygnięcie organu nadzoru było słuszne, a opisane przez niego uchybienia miały istotny charakter i jako takie bezpośrednio wpływały na treść Planu. WSA w Warszawie podkreślił też, że choć w projekcie wprowadzono wiele zmian, to do czasu jego uchwalenia przez sejmik nie przekazano go Ministrowi Środowiska do ponownego zaopiniowania. Z kolei obowiązek przeprowadzenia konsultacji społecznych w toku prac nad Planem wynika wprost z zapisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, a nadto partycypację publiczną w takich postępowaniach gwarantuje Konstytucja RP. Od tego rozstrzygnięcia Województwo Mazowieckie wniosło skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego podnosząc m.in, że wyrok Sądu I instancji skupił się przede wszystkim na samej uchwale podjętej przez sejmik, a nie na zarządzeniu nadzorczym Wojewody. NSA oddalił jednak tę skargę przyjmując, że rozstrzygnięcie WSA w Warszawie było właściwe. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego okoliczność, iż społeczeństwo nie brało udziału w konsultacjach nad dokumentami planistycznymi w przedmiocie gospodarki odpadami stanowi istotne naruszenie przepisów. Nie zmienia tego nawet fakt, iż w poprzednich latach takie konsultacje były prowadzone. Jak zauważył Sędzia Sprawozdawca Grzegorz Czerwiński: ,,nieponowienie konsultacji społecznych w stosunku do poczynionych zmian w treści Planu to poważne uchybienie sejmiku. Korekty poczynione w Planie gospodarki odpadami były istotne. Nie można akceptować sytuacji, gdy niektóre podmioty zajmujące się odpadami są arbitralnie eliminowane”.