Przestępstwo niealimentacji w orzeczeniu Sądu Najwyższego - Adwokat Łukasz Bielawa - Szczecin

91 820 54 11 505 10 11 23 kancelaria@adwokat-bielawa.pl

Aktualności

Adwokat Łukasz Bielawa

Przestępstwo niealimentacji w orzeczeniu Sądu Najwyższego

19 marca 2018

Przestępstwo niealimentacji w orzeczeniu Sądu Najwyższego

W dniu 21 lutego 2018 r. (sygn. akt V KK 302/17) Sąd Najwyższy wydał wyrok, w którym opowiedział się na stanowisku, iż o przestępstwie z art. 209 § 1 Kodeksu Karnego możemy mówić dopiero wówczas, gdy w sprawie poczynione zostały odpowiednie ustalenia, a także przeprowadzono rozprawę. W żadnym razie nie można uznać za dopuszczalnego ,,automatycznego” zarzucenia komuś popełnienia przestępstwa niealimentacji tylko na tej podstawie, że oskarżony przez pewien okres czasu był bezrobotny i bezdomny. Jak prezentował się stan faktyczny sprawy? Pewien mężczyzna został oskarżony o to, że przez kilka lat w sposób uporczywy uchylał się od wykonywania ciążącego na nim z mocy ustawy obowiązku opieki, bowiem nie łożył alimentów na małoletniego syna w wysokości 500 zł miesięcznie, czym naraził chłopca na niemożność zaspokojenia jego podstawowych potrzeb życiowych, a nadto na konieczność korzystania przez niego z Ośrodka Pomocy Społecznej. Opisany czyn zakwalifikowano jako przestępstwo niealimentacji z art. 209 § 1 kk. Prokurator wnioskował o skazanie oskarżonego bez przeprowadzenia rozprawy na karę 1 roku i  2 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 4, a także orzeczenie wobec niego dozoru kuratora i zobowiązanie mężczyzny do łożenia na utrzymanie małoletniego syna. Sąd I instancji uznał oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu, a także przychylił się do wniosku prokuratora w zakresie wymiaru kary. Co ważne, żadna ze stron nie zaskarżyła tego rozstrzygnięcia, w związku z czym stało się ono prawomocne. Kasację na korzyść skazanego wystosował Rzecznik Praw Obywatelskich. W swojej argumentacji podniósł m.in., że okoliczności popełnienia przestępstwa w niniejszej sprawie budziły znaczne wątpliwości – na etapie postępowania przygotowawczego nie wyjaśniono wszak, czy oskarżony dysponował możliwościami finansowymi, które pozwoliłyby mu sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu. Co więcej, w opinii RPO, Sąd Rejonowy poprzez uwzględnienie wniosku prokuratora, dopuścił się naruszenia przepisów. Zdaniem Sądu Najwyższego kasacja wniesiona przez RPO była zasadna, toteż SN uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Jak zauważył SN w momencie wyrokowania przez Sąd I instancji, zgodnie z art. 335 § 1 kpk istniała możliwość rozstrzygnięcia na wniosek prokuratora o odpowiedzialności karnej oskarżonego, bez uprzedniego przeprowadzenia rozprawy. Jednakże podstawową przesłanką, która musiała być spełniona, aby móc skorzystać z dobrodziejstwa tego przepisu było to, aby okoliczności popełnienia przestępstwa nie budziły wątpliwości. Zdaniem Sądu Najwyższego, wniosek złożony przez prokuratora w żadnym razie nie powinien zostać uwzględniony, ponieważ okoliczności popełnienia przestępstwa w sprawie budziły wątpliwości. Co prawda, oskarżony nie łożył alimentów na małoletniego, ale zupełnie pominięto, że przez pewien okres czasu pozostawał on osobą bezdomną, a nadto bezrobotną bez prawa do zasiłku. Mężczyzna nie pobierał również świadczeń socjalnych. Dziwić może zatem, że choć w protokole przesłuchania oskarżonego wprost odnotowano, że jest on: ,,bezrobotny", ,,bez dochodów" oraz ,,według oświadczenia bez majątku", a nadto mężczyzna sam wyjaśniał, że to, iż nie łożył alimentów nie wynikało z jego złej woli - to nie pochylono się nad tymi okolicznościami z należytą uwagą. W opinii SN, Sąd karny przy ponownym rozpoznaniu sprawy powinien ustalić, czy oskarżony nie miał obiektywnej możliwości łożenia na utrzymanie syna, a w celu wyjaśnienia wszelkich wątpliwości koniecznie przeprowadzić rozprawę.

Konieczność doręczenia decyzji administracyjnej każdemu z małżonków oddzielnie

5 maja 2023

Co do zasady w społeczeństwie panuje przekonanie, iż działania jednego małżonka wywołują skutek również odnośnie do drugiego z nich. Wskazać jednak należy, że o ile taka sytuacja może mieć miejsce na gruncie prawa cywilnego, o tyle nie ma zastosowania w toku postępowania administracyjnego. W postępowaniu administracyjnym stronami są poszczególni małżonkowie jako...

Dodatkowe uprawnienie pracownika

25 kwietnia 2023

Z dniem 26 kwietnia 2023 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy, na mocy której zostanie dodany art. 1481. Zgodnie z tym przepisem pracownikowi w ciągu roku kalendarzowego przysługiwać będzie zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna będzie natychmiastowa obecność pracownika....

Nowe przestępstwa w Kodeksie karnym

3 kwietnia 2023

Nowelizacja Kodeksu karnego wprowadziła dwa nowe przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Zostały one uregulowane w art. 223a oraz art. 223b k.k. i są ściśle związane z ochroną funkcjonariuszy publicznych. W art. 223a k.k. zostało uregulowane przestępstwo publicznego nawoływania do udostępnienia informacji dotyczących życia prywatnego funkcjonariusza organu powołanego do...

Praca zdalna uregulowana w Kodeksie pracy

23 lutego 2023

Wraz z najnowszą nowelizacją Kodeksu pracy została uregulowana kwestia pracy zdalnej. Obecnie, zgodnie z przepisami, praca może być wykonywana nie tylko w zakładzie pracy, lecz również poza nim, a dokładnie "w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą". Mowa tu więc nie tylko o miejscu zamieszkania pracownika, lecz...

Błędy w postępowaniu karnym a naruszenie dóbr osobistych

18 września 2020

W dniu  23 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy wydał interesujące postanowienie w sprawie o sygn. akt  II CSK 40/20. Wskazał w nim mianowicie, iż ewentualne nieprawidłowości, jakie miały miejsce na etapie postępowania karnego nie mogą być uznane za naruszenia dóbr osobistych. Czego dotyczyła sprawa? Otóż pewien mężczyzna domagał się, aby...

Wzory dokumentów

Przykładowe pisma autorstwa naszej Kancelarii. Wzory pozwów o rozwód oraz alimenty, a także wzór oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania.

 

Profesjonalne i rzetelne podejście do każdej prowadzonej sprawy. Skontaktuj się ze mną