Dnia 15 listopada 2017 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu w sprawie o sygn. akt I ACa 401/17 wydał rozstrzygnięcie, w którym odniósł się do pojęcia ,,pozornej czynności prawnej”. Zauważył mianowicie, iż pozorność nie nawiązuje do motywów takiej czynności, ale do jej skutków prawnych. Uznał także, iż w nie można uznać, że darowizna została wykonana tylko dla pozoru wyłącznie na tej podstawie, że jedynym powodem tej czynności prawnej była próba udaremnienia egzekucji z nieruchomości. Jak prezentował się stan faktyczny sprawy? Otóż powód domagał się zobowiązania pozwanej a zarazem jego córki do tego, aby złożyła ona oświadczenie woli, zgodnie z którym przeniesie na rzecz ojca nieruchomość będącą przedmiotem darowizny, zaś ewentualnie, aby zasądzono od niej kwotę 250 000 zł. Mężczyzna w uzasadnieniu swojego pozwu wskazał, iż darował córce gospodarstwo po to, aby prowadziła je, w czasie gdy on będzie odbywał karę pozbawienia wolności. Strony zastrzegły również, że po wyjściu powoda na wolność, dalej będzie mógł zamieszkiwać w gospodarstwie. Tymczasem pozwana córka nie dość, że nie zajęła się prowadzeniem gospodarstwa, to jeszcze sprzedała je, przywłaszczając sobie mienie ojca. Sąd Okręgowy oddalił powództwo argumentując, że w obliczu twierdzeń powoda należało zbadać, czy czynność dokonania darowizny nie była pozorna. Gdyby tak się stało – zawarta umowa byłaby bezwzględnie nieważna, a to oznaczałoby, że nieruchomość, którą ojciec darował córce, nie zasiliła jej majątku. Jak zauważył Sąd I instancji powód nie przedstawił dowodów, na podstawie których można by stwierdzić, jaką wolą kierował się jako darczyńca oraz czy pozwana wyraziła zgodę na dokonanie czynności pozornej. Z samej chęci uniknięcia egzekucji nie można bowiem wyprowadzić wniosku, że czynności buła pozorna. Zdaniem Sądu przeczył temu zresztą fakt, że prawo własności pozwanej ujawniono w księdze wieczystej nieruchomości. Apelację od wyroku wniósł powód, jednakże nie została ona uwzględniona przez Sąd II instancji. Sąd ten przypomniał, że o pozorności możemy mówić wówczas, gdy żadna ze stron składających oświadczenie woli nie zamierza osiągnąć skutków wynikających z umowy, zaś celem ich postępowania jest wytworzenie u innych osób wrażenia, że ujawniona czynność prawna została dokonana. Co więcej, Sąd II instancji zauważył, że pozorność stanowi okoliczność faktyczną, a to powoduje, że w toku postępowania należy ją wykazać przedstawiając odpowiednie dowody. Za wystarczający dowód w żadnym razie nie mogła być uznana deklaracja osoby składającej oświadczenie woli. W opinii Sądu Apelacyjnego powód darowując córce gospodarstwo podkreślił, iż może nim dowolnie dysponować, zaś pozwana dokonując szeregu czynności, w tym choćby doglądając nieruchomości, płacąc związane z nią podatki czy wreszcie sprzedając ją – działała w sposób typowy dla właściciela. Nie bez znaczenia jest fakt, iż zły stan nieruchomości nadającej się do gruntownego remontu świadczy o tym, iż również powód nie interesował się dostatecznie gospodarstwem oraz nie korzystał z typowych atrybutów właściciela. Jak stwierdził Sąd Odwoławczy o tym, iż umowa darowizny nie została zawarta dla pozoru najlepiej świadczą zachowania samego darczyńcy, który m.in. zażądał od córki, aby przekazała mu pieniądze uzyskane ze sprzedaży. Wynika z nich bowiem, że nie przyjmował on do wiadomości, że nie posiada już żadnych praw w stosunku do gospodarstwa, a zatem brak jest podstaw, by mówić, że czynność prawna zawarta przez strony była nieważna.