Aktualności
Adwokat Łukasz Bielawa
Obniżenie wysokości kary umownej - ciekawy wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie
11 stycznia 2018
W dniu 19 października 2017 r. w sprawie o sygn. akt V ACa 147/17 Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał rozstrzygnięcie, w którym stwierdził, że Sąd nie może obniżyć wysokości kary umownej do wartości symbolicznej, ponieważ zniweczyłoby to cel, któremu ma służyć ta instytucja prawna. Czego dotyczyła sprawa? Otóż powód zawarł z pozwanym umowę na dostarczenie sprzętu w postaci monitorów. W umowie tej wprowadzono zapis o karze umownej, która ma wynosić 1 000 zł za każdy rozpoczęty dzień zwłoki w realizacji świadczenia w ramach gwarancji poprzez przedstawianie informacji o wadach i awariach sprzętu oraz o tym, jak je rozwiązać. Jeden z zakupionych przez powoda sprzętów okazał się wadliwy, toteż pozwany w ciągu 4 dni wymienił go na nowy. Jednakże dopiero po 160 dniach pozwany przedstawił pisemną informację o wadach sprzętu i sposobie ich usunięcia. W obliczu powyższego powód zażądał od pozwanego zapłaty kary umownej w wysokości 160 000 zł, ale pozwany odmówił takiej zapłaty. Sąd Okręgowy, do którego trafiło powództwo uwzględnił je jedynie w nieznacznej części, zasądzając na rzecz powoda kwotę 2 200 zł, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Jak zauważył SO, pozwany nie spełnił świadczenia, o którym traktuje zawarta przez strony umowa, w następstwie czego obowiązany był zapłacić karę umowną. Ale oceniając zgodność postanowienia umownego o karze umownej z zasadami współżycia społecznego nie należy zdaniem Sądu zapominać o przyczynach zawarcia umowy oraz okolicznościach jej towarzyszących. Z ustaleń Sądu I instancji wynikało, że kara umowna w wysokości 160 000 zł była rażąco wygórowana. Należy mieć na uwadze, że powód nie dowiódł, aby w następstwie nieprzekazania mu stosownych informacji przez pozwanego odniósł jakąś szkodę. Poza tym zepsuty monitor szybko wymieniono na nowy, a okoliczność, że pozwany nie udzielił informacji powodowi była z jego strony jednorazowym uchybieniem. Takiemu rozstrzygnięciu sprzeciwił się powód argumentując, że zachodziły przesłanki do oszacowania kary umownej w takiej wysokości, a sama kara nie była rażąco wygórowana. Są Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok, ustalając wysokość kary umownej na poziomie 5 000 zł. Sąd ten uznał, że choć Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, to jednak dopuścił się szeregu błędów przy ustalaniu kary umownej. Zdaniem Sądu odwoławczego kwota 160 000 zł w realiach sprawy istotnie była wygórowana. Sąd ten powołał się również na pogląd prezentowany w orzecznictwie, zgodnie z którym przy ocenie, czy kara umowna jest rażąco wygórowana, można dokonać porównania wysokości kary umownej z wynagrodzeniem należnym stronie, która jest zobowiązana do zapłaty takiej kary. Podstawowym kryterium dla takiej oceny jest stosunek wysokości kary umownej do wysokości szkody doznanej przez wierzyciela (tak orzekł Sąd Najwyższy w swoim wyroku z dnia 13 lutego 2014 r., wydanym w sprawie o sygn. akt V CSK 45/13). Kara umowna w żadnym wypadku nie powinna prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia się wierzyciela. Z drugiej jednak strony Sąd Apelacyjny uznał, że Sąd I instancji w sposób nadmierny obniżył wysokość kary umownej należnej powodowi. Choć ustawodawca nie określił dolnej granicy obniżenia kary umownej, to obniżenie tej kary przez Sąd, nie może prowadzić do pozbawienia tej instytucji ekonomicznego sensu. Zdaniem Sądu II instancji koniecznym jest podwyższenie kwoty kary umownej do 5 000 zł, nie stanowi ona bowiem wartości iluzorycznej jak ta, która została zasądzona przez Sąd Okręgowy, a nadto przywraca tej instytucji prawnej jej zasadniczą funkcję.
Konieczność doręczenia decyzji administracyjnej każdemu z małżonków oddzielnie
5 maja 2023
Co do zasady w społeczeństwie panuje przekonanie, iż działania jednego małżonka wywołują skutek również odnośnie do drugiego z nich. Wskazać jednak należy, że o ile taka sytuacja może mieć miejsce na gruncie prawa cywilnego, o tyle nie ma zastosowania w toku postępowania administracyjnego. W postępowaniu administracyjnym stronami są poszczególni małżonkowie jako...
Dodatkowe uprawnienie pracownika
25 kwietnia 2023
Z dniem 26 kwietnia 2023 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy, na mocy której zostanie dodany art. 1481. Zgodnie z tym przepisem pracownikowi w ciągu roku kalendarzowego przysługiwać będzie zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna będzie natychmiastowa obecność pracownika....
Nowe przestępstwa w Kodeksie karnym
3 kwietnia 2023
Nowelizacja Kodeksu karnego wprowadziła dwa nowe przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Zostały one uregulowane w art. 223a oraz art. 223b k.k. i są ściśle związane z ochroną funkcjonariuszy publicznych. W art. 223a k.k. zostało uregulowane przestępstwo publicznego nawoływania do udostępnienia informacji dotyczących życia prywatnego funkcjonariusza organu powołanego do...
Praca zdalna uregulowana w Kodeksie pracy
23 lutego 2023
Wraz z najnowszą nowelizacją Kodeksu pracy została uregulowana kwestia pracy zdalnej. Obecnie, zgodnie z przepisami, praca może być wykonywana nie tylko w zakładzie pracy, lecz również poza nim, a dokładnie "w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą". Mowa tu więc nie tylko o miejscu zamieszkania pracownika, lecz...
Błędy w postępowaniu karnym a naruszenie dóbr osobistych
18 września 2020
W dniu 23 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy wydał interesujące postanowienie w sprawie o sygn. akt II CSK 40/20. Wskazał w nim mianowicie, iż ewentualne nieprawidłowości, jakie miały miejsce na etapie postępowania karnego nie mogą być uznane za naruszenia dóbr osobistych. Czego dotyczyła sprawa? Otóż pewien mężczyzna domagał się, aby...